ඔන්ලයින් ආරක්ෂණ පනත වැනි මර්දන පනත් එන්නේ ඇයි?
අජිත් පැරකුම් ජයසිංහ
මේ දිනවල ලංකාවේ සිවිල් සමාජය මර්දන නීති පිළිබඳ ප්‍රබල හඬක් මතු කරමින් සිටිති. 2024 ජනවාරි 24 දින බදාදා සවස ඔන්ලයින් ආරක්ෂක පනත සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේ ඡන්දය විමසීමට නියමිතය.
මේ දිනවල ලංකාවේ සිවිල් සමාජය මර්දන නීති පිළිබඳ ප්‍රබල හඬක් මතු කරමින් සිටිති. 2024 ජනවාරි 24 දින බදාදා සවස ඔන්ලයින් ආරක්ෂක පනත සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේ ඡන්දය විමසීමට නියමිතය.
මේ අතර ප්‍රති ත්‍රස්ත පනත ද පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිතය. ත්‍රස්තවාදයට අමතරව, ප්‍රකාශනයේ නිදහස හා සම්බන්ධ කරුණු ද එහි තිබේ. උදාහරණයක් ලෙස 10වන වගන්තියේ දැක්වෙන කරුණු ගැන දැඩි විරෝධයක් තිබේ.
එහි දැක්වෙන්නේ ත්‍රස්තවාදය දිරිගැන්වීම සඳහා මුද්‍රිත මාධ්‍ය, අන්තර්ජාලය, ඉලෙක්ට්‍රොනික මාධ්‍ය හා වෙනත් ආකාරයක ප්‍රසිද්ධ දැන්වීමක් භාවිතා කරමින් “ජනතාවගෙන් ඇතැමෙකු විසින් හෝ සියලුම ජනතාව විසින් ත්‍රස්තවාදය පිළිබඳ වරද සිදු කිරීමට, ඒ සඳහා සූදානම් වීමට හෝ පෙළඹවීමට ඔවුන් සෘජුව හෝ වක්‍රව දිරිගන්වන්නක් හෝ පොළඹවන්නක් ලෙස තේරුම් ගැනීමට ඉඩ ඇති යම් ප්‍රකාශයක් පළ කරන්නා වූ හෝ පළ කිරීමට කටයුතු සලස්වන්නා වූ හෝ එවැනි වචනයක් හෝ වචන කතා කරන්නා වූ හෝ සංඥා හෝ දෘශ්‍ය නිරූපණය සිදු කරන්නා වූ” තැනැත්තකු ත්‍රස්තවාදී වරදක් සිදුකරන්නකු බවය.
මේ පිළිබඳ විවේචකයන් පෙන්වාදෙන බවට බීබීසී වාර්තා කරන්නේ, මෙම වගන්තිය ඔස්සේ ඕනෑම ප්‍රසිද්ධ ජනමාධ්‍යයකින්, දැන්වීමකින් හෝ ෆේස්බුක් වැනි සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවකින් යමෙකු ප්‍රකාශ කරන කාරණයක් ‘ත්‍රස්තවාදය දිරිගැන්වීමක්’ ලෙස සළකා දඬුවමට යටත් කළ හැකි බවය.
විකාශන අධිකාරි පනත වැනි තවත් මතභේදාත්මක පනත් ඉදිරියේදී ගෙන ඒමට නියමිතය.
ඔන්ලයින් ආරක්ෂණ පනත් කෙටුම්පත මාර්ගගත වංචා, අපයෝජන සහ අසත්‍ය ප්‍රකාශ ආමන්ත්‍රණය කිරීම අරමුණු කරගත් බව රජය ප්‍රකාශ කරන මුත්, මෙම ව්‍යවස්ථාදායක පියවරයන් විශේෂයෙන් භාෂණයේ නිදහසට සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට දැඩිව බලපානු ඇති බව පැහැදිලිය. නොපැහැදිලි සහ පුළුල් හේතූන් මත අන්තර්ගතයන් ඉවත් කිරීමට සහ ගිණුම් වෙත ප්‍රවේශය අවහිර කිරීමට ඇති බලය ඇතුළුව, ප්‍රකාශනයේ නිදහස සීමා කිරීම සඳහා පුළුල් බලතල සහිත අන්තර්ජාල ආරක්ෂණ කොමිසමක් පිහිටුවීමට පනත් කෙටුම්පත යෝජනා කරයි.
මෙම නීතිමය ප්‍රතිසංස්කරණ සිදුවන සන්දර්භය තේරුම් ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ.
2022 අප්‍රේල් මාසයේදී ඩොලර් බිලියන 83 ඉක්මවන ණය වාරික සහ පොළී ගෙවාගත නොහැකිව ශ්‍රී ලංකා රජය බංකොලොත් බව ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි. එම ණයවලින් අඩක් පමණ විදේශ ණයයි. බංකොලොත් වීමත් සමගම ලංකාවට දැවැන්ත විදේශ විනිමය අර්බුදයකට මුහුණ දීමට සිදු වූ අතර, ඉන්ධන, ගෑස්, විදුලිය, බෙහෙත්, පොහොර, ආහාර පාන ආදියෙහි දරුණු හිඟයක් ඇති විය.
මෙම නීති සම්පාදනය සිදුවන්නේ ශ්‍රී ලංකාව එහි දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදය සමඟ පොරබදමින් සිටින අවස්ථාවකය. ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා යටතේ ආණ්ඩුව ආර්ථික අභියෝගවලට මුහුණ දීමට ක්‍රියා කළත් විදුලි බිල වැඩි කිරීම, ආදායම් බදු වැඩි කිරීම වැනි ක්‍රියාමාර්ග නිසා මහජන අප්‍රසාදය වර්ධනය වී තිබේ.
ආර්ථික අර්බුදය මහජන විරෝධතාවලට තුඩු දී ඇති අතර එය පෙර ජනාධිපතිවරයා බලයෙන් පහ කිරීමට හේතු විය. දැන්, ආණ්ඩුව ආර්ථිකය ස්ථාවර කිරීමට උත්සාහ කරන විට, එය වීදිවල පමණක් නොව ඩිජිටල් ක්ෂේත්රයේ ද දැඩි විරෝධයකට මුහුණ දෙයි.
ඔන්ලයින් ආරක්ෂණ පනත, ත්‍රස්ත-විරෝධී පනත සහ යෝජිත විකාශන නීති වැනි අනෙකුත් මර්දනකාරී නීති සමඟ, විරුද්ධ හඬවල් මර්දනය කිරීමේ ආන්ඩුවේ අභිප්‍රාය පැහැදිලිවම දක්නට ලැබේ. දැනට සකස් කර ඇති පනත් කෙටුම්පත, එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කාර්යාලය විසින් සටහන් කර ඇති පරිදි, ප්‍රකාශනයේ නිදහසට දැඩි බලපෑමක් ඇති කරමින්, පුළුල් පරාසයක නීත්‍යානුකූල ප්‍රකාශන අපරාධයක් බවට පත් කරයි.
තවද, මෙම නීති සම්මත කිරීමට ඉක්මන් වීම සහ Google, Apple සහ Meta වැනි තාක්ෂණික දැවැන්තයින් නියෝජනය කරන Asia Internet Coalition ඇතුළු කර්මාන්ත ආයතනවල යෝජිත සංශෝධන ප්‍රතික්ෂේප කිරීම, සංවාදය සහ සහයෝගීතාවය නොසලකා හැරීමක් පෙන්නුම් කරයි.
මෙම ව්‍යවස්ථාදායක පියවරයන් පුළුල් දේශපාලන පරිසරය සමඟ සම්බන්ධ කිරීම ඉතා වැදගත් වේ. රට තුළ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ නිදහස සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා ඉතිරිව ඇති ආරක්‍ෂාව බිඳ දැමීමට රජය උත්සාහ කරමින් සිටින බව විපක්ෂ මන්ත්‍රීවරු තර්ක කරති. යෝජිත නීති මහජන මතය යටපත් කර ඉදිරි ජනාධිපතිවරණයේ සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේ දේශපාලන ජයග්‍රහණ සුරක්ෂිත කිරීමේ උපායක් ලෙස ඔවුහු සලකති.
ප්රජාතන්ත්රවාදී වටිනාකම් වෙනුවෙන් ආර්ථික ස්ථාවරත්වය හඹා යන සන්ධිස්ථානයකට ශ්‍රී ලංකාව සපැමිණ ඇත. ඔන්ලයින් වාරණය හෝ වෙනත් සීමාකාරී නීති මගින් විසම්මුතිය නිහඬ කිරීම කෙරෙහි ආන්ඩුව අවධානය යොමු කිරීම, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ පදනමටම තර්ජනයකි. රජයට විරුද්ධ පුද්ගලයන්ට එරෙහිව වධහිංසා පැමිණවීම් සහ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් පිළිබඳ චෝදනා මූලික අයිතිවාසිකම් ඛාදනය කරයි.
ශ්‍රී ලංකාව මෙම අභියෝගාත්මක කාලපරිච්ඡේදය හරහා ගමන් කරන විට, තිරසාර ආර්ථික ප්රකෘතිය සඳහා සෞඛ්‍ය සම්පන්න ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් අත්‍යවශ්‍ය බව රජය හඳුනාගත යුතුය. නීති ප්‍රතිසංස්කරණ හරහා සිවිල් සමාජය, විරුද්ධ පක්ෂ සහ ක්‍රම විරෝධී කොටස් නිහඬ කිරීමට ආණ්ඩුව දරන උත්සාහයන් ජාතියේ ප්රජාතන්ත්රවාදී දේහයට විශාල හානියක් සිදු කළ හැකිය.
මානව හිමිකම් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ප්‍රවර්ධනය කරන සංවිධාන ඇතුළු ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව මෙම වර්ධනයන් සමීපව නිරීක්ෂණය කළ යුතු අතර ශ්‍රී ලංකාවේ මූලික නිදහස ආරක්ෂා කිරීම සඳහා පෙනී සිටිය යුතුය. ආර්ථික ප්රකෘතිය සඳහා මාවත සකස් කිරීම වෙනුවෙන් ප්රජාතන්ත්රවාදී මූලධර්ම කැපකිරීම නොකළ යුතුය. ආර්ථික ස්ථාවරත්වය සහ එහි ප්රජාතන්ත්රවාදී වටිනාකම් සුරැකීම යන දෙකම සහතික කරන සමතුලිතතාවයක් ශ්‍රී ලංකාව සොයා ගත යුතුය.